Grando-amoureto
Briza maxima
Poaceae Graminaceae
Àutri noum : Pan-de-passeroun, Pan-de-tourdre.
Noms en français : Grande Amourette, Grande brize.
Descripcioun :La grando-amoureto trachis dins li relarg safrous, adounc majamen en Prouvènço séusouso. Li fueio an ges de péu e la lengueto èi pulèu longo, fai mai de 2 mm. Se recounèis à si gròssis espigo, de 7 à 20 flour, que pendoulon .
Usanço :F. Couplan (op.cit., p. 114) raporto qu'en Bousnìo es esta fa de bouiaco e de galeto emé li gran.
Port : Erbo
Taio : 10 à 60(80) cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Briza
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Ordre : Poales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 11 à 40 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Si
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à jun
Liò : Terraire safrous
- Tepiero seco
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Subretroupicau
Ref. sc. : Briza maxima L., 1753
Betounico
Betonica officinalis
Lamiaceae Labiaceae
Autre noum : Betouino.
Nom en français : Bétoine officinale.
Descripcioun :La betounico trachis dins li bos fres coume li blachiero. Se recounèis à soun enflourejado di flour sarrado qu'escoundon la cambo e à si fueio amé de gròssi dènt redouno. La baso de la tijo èi souvènt torso.
Usanço :Li fueio e li flour soun couneigudo pèr èstre vertuouso pèr desencoumbra li brouncho, ajuda à digeri, sougna li plago e tambèn èstre febrifujo. La racino èi purgativo e fai raca (emetico).
Port : Erbo
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Betonica
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mai à óutobre
Liò : Blachiero
- Bos fres
- Pelouso
- Relarg à jóuinis aubret
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Betonica officinalis L., 1753
(= Stachys officinalis (L.) Trévis., 1842 )